*تحقیق مختصری از زندگی نامه شاعران*
– ابن یمین :
وی در سال 685 هجری در قصبه فریومد از ولایت جوین خراسان ولادت یافت شماره ای از قطعات ابن یمین در مرثیه و تاریخ وفات بزرگان است و شاید منشا بهترین قطعه هایی که در این مضمون سروده شده و بعد به ماده تاریخ رسیده این قطعات شاعر باشد.
12 – حافظ :
خواجه شمس الدین محمد حافظ معروف به لسان الغیب در اوایل قرن هشتم حدود 726 هجری در شیراز تولد یافت پدرش بهاء الدین در عهد اتابکان سلغری فارس از اصفهان به شیراز مهاجرت کرد و مادرش اهل کازرون بود وی حافظ قرآن کریم بود . از وی مراثی نیز باقی مانده است از جمله مرثیه فخیم او در مرگ شاه شیخ ابواسحاق بسیار مشهور است .
یاد باد آنکه سرکوی توام منزل بود دیده را روشنی از خاک درت حاصل بود
. . .
دیدی آن خاتم فیروزه بو اسحاق خوش درخشید ولی دولت مستعجل بود
در بسیاری کتب بیان شده که وی قطعه و غزلی در مرگ فرزند دارد . اما آقای علی موسوی گرما رودی چنین می گوید (( نسبت دادن این مرثیه به حافظ ناصواب است زیرا اولا حافظ غزلی به این سستی ندارد . ثانیا مرگ فرزند وی شناخته نیست )) (1 )
بلبلی خون دلی خورد و گلی حاصل کرد باد غیرت به صدش خار پریشان دل کرد
طوطیی را به خیال شکری دل خوش بود ناگهش سیل فنا نقش امل باطل کرد
قره العین من آن میوه دل یادش باد که چه آسان بشد و کار مرا مشکل کرد
. . .
آه و فریاد که از چشم مه چرخ در لحد ماه کمان ابروی من منزل کرد
نزدی شاه رخ و فوت شد امکان حافظ چه کنم بازی ایام مرا غافل کرد
------------------------------------------------------------------
1 – پیشگفتار کتاب مرثیه از مدینه تا مدینه
13 – عبد الرحمان جامی :
نورالدین عبد الرحمان جامی در سال 817 هجری در محل خرجرد جام خراسان تولد یافت پدرش نظام الدین احمد دشتی و جدش شمس الدین محمود دشتی منسوب به محله دشت اصفهان که بعد به ولایت جام مهاجرت کردند . وی به همراه پدر به هرات و سمرقند رفت و سفری به مکه داشت وی بزرگترین شاعر و ادیب قرن نهم و آخرین شعرای بزرگ متصوفه است . مراثی زیادی نیز از وی به جا مانده است مانند مرثیه زیر که در رثاء پسرش صفی الدین سروده است :
زیرگل تنگدل ای غنچه رعنایی چونی بی تو ما غرقه بخونیم توبی ما چونی
سلک جمعیت ما بی تو گسست است زهم ما که جمعیم چنینیم تو تنها چونی
بر سر خاک توام ایکه از ین پیشترم بوده ای تاج سر امروز ته پا چونی
. . .
خورد غم های توام وه که خیال تو گهی می نپرسد که در این خوردن غم ها چونی
رو به صحرای عدم تاختی از شهر وجود من از این شهر ملولم تو به صحرا چونی
برخی وی را بنیانگذار سبک هندی دانسته اند چون در مواردی باریک اندیشی و نازک کاری مخصوص آن سبک را به کار برده است وفات جامی سال 898 هجری قمری در هرات اتفاق افتاد .
